جشنی که دلهره آور است

به گزارش منیرنت مراسمی که در حال حاضر در آخرین چهارشنبه سال و با عنوان جشن «چهارشنبه سوری» برگزار می‌شود، تفاوت قابل توجهی با مراسم سنتی و اصیل خود دارد.

آیین آتش افروزی در ایران باستان

برخی از مراسم هایی که در حال حاضر در قالب و طرحی جدید برگزار می‌شوند، در گذشته به صورتی متفاوت برگزار شده است.

 اسماعیل آذر پژوهشگر ادبیات گفت: آیین آتش افروزی یک رسم قدیمی است که در زمان ایرانیان باستان برگزار می شد. ایرانیان باستان حدود یک هفته مانده به سال جدید، بر پشت بام خانه خود آتش روشن می کردند و بر این باور بودند که ارواح درگذشتگان آنها در واپسین روزهای سال به پشت بام خانه هایشان می آیند. بر همین اساس آتشی را در آنجا به پا می کردند تا فروهرها راه خود را گم نکنند. از سوی دیگر، از برافروختن آتش به عنوان نمادی برای مژده دادن رسیدن گرما و پایان یافتن سرما استفاده می کردند و بطور همزمان خانه های خود را پاک و پاکیزه می کردند و به عبارتی کاری شبیه خانه تکانی امروزی را انجام می دادند.

چهارشنبه های نحس و خوش یمنی آتش

اجرای بعضی از آیین های سنتی، گاهی با خرافات و خرافه گرایی در میان افراد همراه می شود و در این میان آیین آتش افروزی نیز از فلسفه خرافات به دور نمانده است.

 به گفته آذر؛ برخی از اعراب بر اساس یک باور خرافی، در گذشته معتقد بودند که یوم الارباع (چهارشنبه) نحس است و نحوست آن با روشن کردن آتش خنثی می شود. به همین دلیل به شادی و پایکوبی می پرداختند تا در آن روز اتفاق شومی رخ ندهد.

شهری که‌ بوی دلهره می گیرد

در جریان استفاده برخی از نوجوانان و جوانان از مواد محترقه در چهارشنبه آخر سال، آرامش شهروندان در اثر آلودگی های صوتی و پیامدهای استفاده از مواد آتش زای پر خطر سلب می‌شود؛ همچنین اثر مخرب مواد مذکور بر محیط زیست آسیب‌های بسیاری را متوجه طبیعت و فضای محیط زیست می کند.

این پژوهشگر ادبیات گفت: در فرهنگ غنی و آداب و رسوم ما ایرانیان، کاری که ناراحتی و آزار دیگران را به دنبال داشته باشد، وجود نداشته است.

وی افزود: در واقع اموری که منجر به رنجور شدن عده ای شود، در نگاه افراد با هر عقیده و بینشی، غیر قابل پذیرش است.

 آذر اظهار داشت: وقوع حادثه های چهارشنبه آخر سال که هم سازندگان و هم اطرافیان فرد حادثه آفرین را به رنج و سختی می اندازد، هیچ لطفی نمی تواند داشته باشد. بدون شک صدای مهیب شلیک بمب ها و اسلحه های بزرگ در جنگ برای هیچ کسی خوشایند نیست و آلودگی صوتی موادی از قبیل نارنجک های دست ساز و دیگر وسایل منفجره، نیز برای کسی خوشایند نخواهد بود.

این پژوهشگر ادامه داد: در روزگار کهن، آیین و مراسمی بنام «چهارشنبه سوری» و آن هم با شکل و مدل امروز آن وجود نداشته است.

چنین کارهایی علاوه بر سلب آرامش شهروندان، منجر به تلفات جانی و مالی فراوانی می شود که گاهی اوقات قابل جبران نخواهد بود.

چهارشنبه آخر سال با طعم تلخ حادثه

اتفاقات ناگواری که بر اثر بی احتیاطی افراد در شب چهارشنبه آخر سال رخ می‌دهد، جای شیرینی یک شب خوب را، خاطرات تلخ و افسوس و استرس می گیرد.

تفاوت آیین سنتی آتش افروزی در فرهنگ ما ایرانیان و مراسمی که در حال حاضر، در چهارشنبه آخر سال به اجرا در می‌آید، بیانگر ایجاد فاصله و شکاف‌ میان این دو مراسم است. چنین شبی را می‌توان به شیوه همان رسم  اصلی برگزار کرد. آتشی برای مژده دادن پایان سرمای زمستان روشن کرد و به شادی در کنار سایر اعضای خانواده پرداخت. خوردن آجیلی که در برخی از شهرهای کشور مرسوم است هم خالی از لطف نیست.